Chế biến dầu mỏ thu được các sản phẩm gì?

Dầu mỏ, một nguồn tài nguyên quan trọng và phong phú, đóng vai trò then chốt trong nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, dầu mỏ thô không thể được sử dụng trực tiếp trong nhiều ứng dụng công nghiệp và tiêu dùng. Để tận dụng tối đa giá trị của dầu mỏ, cần phải qua một quá trình chế biến tinh vi. Trong bài viết này, cùng Đình Hải tìm hiểu các sản phẩm chính thu được từ việc chế biến dầu mỏ nhé!

Tại sao cần chế biến dầu mỏ?

Dầu mỏ, hay còn gọi là dầu thô, là một chất lỏng sánh màu nâu, nhẹ hơn nước, được khai thác chủ yếu từ các mỏ dầu sâu dưới lòng đất. Dầu mỏ có thành phần phức tạp, chủ yếu bao gồm các hợp chất hydrocarbon thuộc nhóm alkane. Do đặc tính nhẹ hơn nước, dầu mỏ đã được phát hiện từ lâu tại các mỏ dầu lộ thiên ở nhiều nơi trên thế giới.

Ban đầu, dầu mỏ được sử dụng chủ yếu làm chất đốt để chiếu sáng, nhờ vào tính chất dễ cháy của các hydrocarbon trong dầu. Người cổ đại còn áp dụng dầu mỏ để điều trị một số bệnh ngoài da. Tuy nhiên, chỉ khi nền khoa học và công nghệ phát triển, dầu mỏ mới được chế biến thành các sản phẩm có giá trị cao hơn thông qua phương pháp chưng cất phân đoạn.

Ngày nay, với sự tiến bộ vượt bậc trong khoa học và công nghệ, các nhà máy lọc dầu hiện đại đã được xây dựng để tinh chế dầu thô thành các sản phẩm từ dầu mỏ có ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của đời sống. Vì vậy, quá trình chế biến dầu mỏ không chỉ giúp phân tách và tinh lọc các thành phần phức tạp của dầu mỏ mà còn tạo ra các sản phẩm giá trị cao hơn, đáp ứng nhu cầu đa dạng của con người.
>>> Xem thêm: Dầu khí có phải là dầu mỏ không? Tìm hiểu ngay

Phương pháp chế biến dầu mỏ

Dầu mỏ là một hỗn hợp phức tạp chứa các hydrocarbon, khí thiên nhiên, khí dầu mỏ và nhiều tạp chất như CO2, H2, N2, H2S. Để biến dầu mỏ thành các sản phẩm có thể sử dụng, cần phải phân tách các thành phần này thông qua quá trình chưng cất phân đoạn. Quá trình này giúp tách các thành phần dầu mỏ dựa trên điểm sôi của chúng, từ đó tạo ra các sản phẩm tiêu dùng khác nhau như xăng, dầu diesel, dầu hỏa, và dầu nhờn.

Trong quá trình chưng cất phân đoạn, dầu thô được đun sôi dưới áp suất không khí với nhiệt độ được tăng dần để thu được các sản phẩm ở các mức nhiệt độ sôi khác nhau. Cụ thể, các sản phẩm được phân tách theo các khoảng nhiệt độ như sau:

• 40 - 70°C: Xăng ete, được sử dụng làm dung môi.

• 60 - 100°C: Xăng nhẹ, dùng làm nhiên liệu cho ô tô.

• 100 - 150°C: Xăng nặng, cũng dùng làm nhiên liệu cho ô tô.

• 120 - 150°C: Dầu hỏa nhẹ, được sử dụng làm nhiên liệu và dung môi.

• 150 - 300°C: Dầu hỏa, chủ yếu dùng làm nhiên liệu.

• 250 - 350°C: Dầu diesel, sử dụng cho động cơ diesel hoặc làm dầu sưởi.

• Trên 300°C: Dầu bôi trơn, dùng để bôi trơn động cơ.

Ngoài các sản phẩm chính này, còn có các sản phẩm phụ khác như nhựa đường và sáp parafin được thu hồi trong quá trình chế biến.

Các sản phẩm từ dầu mỏ

Quá trình tinh lọc và chế biến dầu mỏ là một quy trình kỹ thuật cao và phức tạp, tạo ra một loạt các sản phẩm khác nhau. Trong đó, khoảng 88% dầu thô được chuyển đổi thành các loại nhiên liệu, trong khi 12% còn lại được sử dụng trong ngành công nghiệp hóa dầu.

Các sản phẩm thu được trong quá trình lọc dầu

Một số sản phẩm chính thu được từ quá trình lọc dầu bao gồm:

• Khí dầu mỏ: Còn được gọi là khí gas, chủ yếu chứa metan, etan, butan và propan. Khí này thường được sử dụng làm nhiên liệu cho sưởi ấm và nấu ăn trong gia đình.

• Xăng: Là hỗn hợp các ankan với từ 5 đến 12 nguyên tử carbon. Xăng được sử dụng làm nhiên liệu cho các phương tiện giao thông như xe máy và ô tô.

• Dầu hỏa: Chứa các ankan từ 10 đến 18 nguyên tử carbon. Dầu hỏa được sử dụng chủ yếu làm nhiên liệu cho động cơ phản lực trong máy bay.

• Dầu diesel: Là hỗn hợp chứa từ 12 nguyên tử carbon trở lên. Dầu diesel được dùng làm nhiên liệu cho các động cơ diesel, bao gồm ô tô, tàu thủy và xe lửa.

• Dầu nhờn: Gồm các alkan, cycloalkan và hợp chất thơm với từ 20 đến 50 nguyên tử carbon trong phân tử. Dầu nhờn được sử dụng làm dầu bôi trơn cho động cơ và máy móc.

• Dầu nặng: Là chất lỏng chứa từ 20 đến 70 nguyên tử carbon trong phân tử. Dầu nặng được sử dụng làm nhiên liệu trong công nghiệp.
  >>> Xem thêm: Những điều cần biết về đầu đốt dầu diesel 

Sản phẩm từ ngành công nghiệp hóa dầu

Ngoài các sản phẩm chính được thu hồi trong quá trình lọc dầu, ngành công nghiệp hóa dầu cũng chế biến dầu mỏ thành nhiều sản phẩm khác. Dưới đây là một số sản phẩm nổi bật:

• Phân bón hóa học và thuốc trừ sâu: Dầu mỏ là nguồn nguyên liệu thiết yếu trong sản xuất amoniac, một thành phần quan trọng của phân bón sử dụng trong nông nghiệp. Ngoài ra, dầu mỏ cũng được sử dụng để sản xuất các loại thuốc trừ sâu phổ biến hiện nay.

• Nước hoa và mỹ phẩm: Các hợp chất từ dầu mỏ như ete dầu mỏ, toluen, hexan và benzen có thể được tinh chế để chế tạo nước hoa và các sản phẩm mỹ phẩm.

• Vitamin: Một số vitamin quan trọng như B6, B9 và A được sản xuất từ các dẫn xuất dầu mỏ, nhờ vào chi phí thấp hơn so với việc chiết xuất từ nguồn tự nhiên.

• Nhựa: Hầu hết các loại nhựa trên thế giới được sản xuất từ dầu mỏ, mặc dù đây là sản phẩm có giá trị cao, nó cũng đồng thời là một nguồn ô nhiễm lớn.

Trong bài viết này, Đình Hải đã cung cấp cái nhìn tổng quan về các sản phẩm được chế biến từ dầu mỏ. Hy vọng rằng bạn đã hiểu rõ lý do cần thiết phải chế biến dầu mỏ cũng như các sản phẩm được tạo ra từ quá trình này. Cảm ơn bạn đã dành thời gian theo dõi bài viết. Hãy tiếp tục theo dõi Đình Hả để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích trong tương lai.